Vol.22, No.2, 2022, str. 159–168
UDK

Brzina ultrazvučnog impulsa (UPV) i sklerometar (RH) su metode IBR za rutinsko određivanje stanja betonskih elemenata. Betonski element se ispituje određivanjem UPV kod tri različite metode, na pr. direktno, indirektno, ili poludirektnom metodom, prema pravcu prostiranja talasa kroz beton. U radu je postupak podeljen u tri faze: u fazi 1, za ocenu kvaliteta betona preko UPV uspostavlja se veza između direktne i indirektne brzine (V_d i V_s) za ON i OFF varijante ojačanja betona. U dosadašnjoj literaturi nisu u većoj meri obrađene veze između vrzina prostiranja talasa kod direktne, indirektne i poludirektne metode radi procene uniformnosti, homogenosti i kvaliteta betona. Grede, stubovi i ploče se ispituju primenom dve različite metode, na pr. direktno ili indirektno. Najbolja korelacija između brzina Vd i Vs postiže se regresionom analizom. U fazi 2, pritisna čvrstoća betona se procenjuje korišćenjem metoda RH, UPV i SONREB, a zatim se upoređuju rezultati. U fazi 3 se priprema serija uzoraka nosača od armiranog betona, sa različitim procentom ojačanja (1, 1,5 i 2), a zatim se određuje razlika u brzini prostiranja talasa u uslovima opterećenja. Brzina prostiranja talasa je od 10 do 20 % manja kod indirektne metode u poređenju sa direktnom metodom, uz određivanje najbolje korelacije između V_d i V_s. Uticaj napona se ogleda u padu UPV kod direktnog merenja prednapregnutog betona. U poređenju sa metodama UPV i RH, kod metode SONREB je poboljšana pouzdanost određivanja čvrstoće.

Ključne reči: ispitivanje bez razaranja (IBR), brzina ultrazvučnog impulsa (UPV), sklerometar (RH), čvrstoća betona, procena kvaliteta, poređenje brzine