Vol.13, No1, 2013, str. 17–22
UDK 620.19:621.65

Ventili, (sastavljeni iz kuglica i sedišta) u klipnim pumpama, se upotrebljavaju za izvlačenje nafte iz basena na površinu. Kuglice moraju da izdrže složeno erozivno-abrazivno habanje koje potiče od korozivne sredine, a istovremeno moraju imati što veću otpornost prema mikroskopskom rezanju i mikroskopskom zamoru. U slučaju izvlačenja nafte sa podzemnim sagorevanjem, takođe se javlja i efekat povišene temperature. Iz različitih vrlo tvrdih legura, izrađeno je nekoliko serija kuglica sa gradijentima strukture. Primenom metode konačnih elemenata urađena je analiza, naponskog stanja koje se javlja tokom procesa, kao i procena veka kuglica. Prikazane su analize procesa degradacije ne samo u toku eksploatacije, već i greške nastale u toku proizvodnje kuglica sa gradijentom strukture. Prikazane su složene analize izvedene za pronalaženje uzroka i mehanizama degradacije, a takođe su predložene i tehnologije za produženje radnog veka.

Ključne reči: pumpa za eksploataciju nafte, ventili, kuglice, habanje, vrlo tvrde legure, naponi, lom, zamor, FEM, CAD, vek