Vol.25, No.3, 2025, pp. 381–386
https://doi.org/10.69644/ivk-2025-03-0381 

KOMPARATIVNA ISTRAŽIVANJA ZATEZNIH SVOJSTAVA 3D ŠTAMPANOG ABS FILAMENTA I SMOLE: EFEKTI STARENJA

Zorana Golubović1* , Božica Bojović1 , Snežana Kirin2 , Aleksa Milovanović2 ,

Ivan Danilov3 , Aleksandar Sedmak1

1) University of Belgrade, Faculty of Mechanical Engineering, Belgrade, SERBIA

Z. Golubović https://orcid.org/0000-0002-1156-0703 ; *email: zzgolubovic@mas.bg.ac.rs

B. Bojović https://orcid.org/0000-0002-3798-1020 ; A. Sedmak https://orcid.org/0000-0002-5438-1895

2) Innovation Center of the Faculty of Mechanical Engineering, Belgrade, SERBIA

S. Kirin https://orcid.org/0000-0002-2176-3969 ; A. Milovanović https://orcid.org/0000-0003-4668-8800

3) Tipteh d.o.o., Belgrade, SERBIA  I. Danilov https://orcid.org/0000-0002-1841-2199

 

Izvod

U radu se istražuje uticaj starenja u kontrolisanim uslovima na zatezna svojstva uzoraka izrađenih 3D štampom, uključujući tehnikom deponovanja istopljenog filamenta (FDM), stereolitografijom (SLA) i digitalnom obradom svetlosti (DLP). Uzorci su izrađeni od filamenta akrilonitril butadien stirena (ABS) i smole na bazi ABS. Zatezno ispitivanje je sprovedeno na uzorcima neposredno nakon štampe, kao i nakon perioda starenja od jednog i dva meseca u kontrolisanim uslovima (23 °C, 55 % relativne vlažnosti). Statistička analiza je izvršena korišćenjem ANOVA metode radi procene uticaja metode štampe, vrste materijala i trajanja starenja na zateznu čvrstoću, modul elastičnosti i istezanje do loma. Zatezna svojstva uzoraka izrađenih FDM tehnologijom uglavnom opadaju tokom vremena, što je evidentno iz uporedne analize. Uzorci stari dva meseca pokazuju značajno smanjenu zateznu čvrstoću u poređenju sa neostarelim uzorcima i uzorcima starim 30 dana izrađenim SLA tehnologijom. Zanimljivo je da uzorci stari jedan mesec beleže blago poboljšanje zateznih svojstava u poređenju sa neostarelim uzorcima, što je neočekivani rezultat. S druge strane, uzorci izrađeni DLP tehnologijom pokazuju izraženu osetljivost na proces starenja, sa značajnim pogoršanjem svojstava prilikom opterećenja zatezanjem tokom vremena. Ovo ukazuje na nedostatak otpornosti DLP materijala na starenje u uslovima mehaničkih naprezanja.

Ključne reči: • akrilonitril butadien stiren (ABS) • tehnika deponovanja istopljenog filamenta (FDM) • stereolitografija (SLA) • digitalno procesiranje svetlosti (DLP) • statistička analiza 

rad u celosti (471 kB)