Vol.24, No.1, 2024, str. 71–80
https://doi.org/10.69644/ivk-2024-01-0071

Tokom prethodnih dekada, kompozitni materijali sve šire nalaze primenu u raznim industrijama, zajedno sa tradicionalnim materijalima, ili kao potpune zamene za konvencionalne materijale i tehnologije. Ovakva promena je nastala zahvaljujući nekoliko prednosti ovih materijala, kao što su manja masa, otpornost na hemijski uticaj, značajni kapacitet nosivosti, čvrstoća, adaptabilnost ka modernim principima konstruisanja, upotreba u novim tehnologijama, kao što je aditivna proizvodnja. Prvi kompozitni materijali su razvijeni i patentirani u kasnom 19. i početkom 20. veka. Već duže od jednog veka, kompoziti imaju značajnog uspeha s obzirom na tip, osobinu, tehnologiju i raznu primenu. Stoga je nastala potreba za standardizacijom, koja se može ostvariti zasnivanjem standarda i procesom standardizacije. Međunarodna organizacija za standardizaciju (ISO) i Američko udruženje za ispitivanje i materijale (ASTM) su osnovali tehničke komisije i potkomisije koje su fokusirane na standarde za kompozitne materijale. Svaka od tih organizacija je izdala oko stotinu standarda vezanih za kompozite, gde su obuhvaćeni terminologija, osobine, metode ispitivanja, postupci, i drugo. U radu je dat koncizan istorijski pregled i razvoj kompozitnih materijala, sa posebnom pažnjom na osnovne tipove kompozita. Osim toga je data analiza kvantiteta sadržaja standarda vezanih za kompozite, izdatih od strane gore spomenutih organizacija za standardizaciju. Dati su i statistički podaci vezani za izdavanje ovih standarda tokom vremena i s obzirom na specifične oblasti. Navedeni zaključci dobijeni su na osnovu ovih analiza.

Ključne reči: kompozitni materijali, standardizacija, ISO, ASTM